އިތުބާރުގެ ވާހަކައެއް

އިތުބާރަކީ ވަރަށް ނާޒުކު އަދި އަގުހުރި އެއްޗެކެވެ. އެއީ ހަމައެކަނި ރަނގަޅު ޢަމަލުތަކާއި ތެދުވެރިކަމުން ބިނާކުރެވޭ އެއްޗެކެވެ. އިތުބާރު ހޯދުމަށްޓަކައި، ކުރިން ކުރެވިފައިވާ ގޯސް ކަންތައްތައް އިޞްލާޙުކޮށް، އެކަންކަން ރަނގަޅުކުރިކަން ޢަމަލީގޮތުން ސާބިތުކޮށްދޭން ޖެހެއެވެ.

އިތުބާރަކީ މަޖުބޫރުކޮށްގެން ނުވަތަ ފައިސާގެ ބާރުން ހޯދޭނެ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، ޙަޤީޤަތް އޮޅުވާލުމަށް ނުވަތަ ފޮރުވުމަށް ކުރެވޭ އެއްވެސް މަސައްކަތަކުން އިތުބާރެއް ނުލިބޭނެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި:

* ޕަބްލިކް ރިލޭޝަންސް ކެމްޕޭނުތައް ހިންގުން

* މީޑިއާ މެނިޕިއުލޭޓްކުރުން ނުވަތަ ކޮންޓްރޯލްކުރުން

* ދޮގު މަޢުލޫމާތު ފެތުރުން

* މުހިންމު މަޢުލޫމާތު ޤަޞްދުގައި ފޮރުވުން ނުވަތަ ހިފެހެއްޓުން

* މަޤާމުގެ ނުފޫޒު ބޭނުންކޮށްގެން ތަޙުޤީޤުތަކަށް ހުރަސްއެޅުން

މިފަދަ ޢަމަލުތަކަކީ އިތުބާރު ގެއްލުމަށް މަގުފަހިކުރާ ކަންކަމެވެ. މިފަދަ ކަންކަމަށް ފުރުޞަތު ދިނުމަކީ ޢާންމުންގެ އިތުބާރު އަލުން ނުލިބޭފަދަ މިންވަރަކަށް އިތުބާރުގެއްލިދާނެ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން، އިތުބާރު ދެމެހެއްޓުމަށްޓަކައި ތެދުވެރިކަމާއި ހާމަކަން ބޮޑު ގޮތެއްގައި ޢަމަލުކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. 

މާތް ﷲ އަޅަމެން އެންމެނަށް، އިސްލާހުގެ މަގަށް ރުޖޫޢަވުމުގެ ހެޔޮ ވިސްނުން ދެއްވާށިއެވެ! މާތް ﷲ ތިބާއަށާއި ތިބާގެ ޢާއިލާއަށް ހެޔޮ ދަރުމައާއި ޘަވާބު އިތުރުކުރައްވާށި އެވެ. އަދި، ހެޔޮ ރަހުމަތާއި، ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން މިންވަރުކުރައްވާށިއެވެ. އާމީން!

ވައްސަލާމް!

ޖާސޫސް ކުރުމުގެ ނުބައިކަން

ޖާސޫސް ކުރުމަކީ އެހެން މީހުންގެ އަމިއްލަވަންތަކަމާއި ޒާތީ ދިރިއުޅުމަށް ނުހައްގު ގޮތެއްގައި ވަނުމެވެ. މިއީ އިންސާނީ ޙައްޤުތަކަށް އަރައިގަތުމުގެ އިތުރުން އިސްލާމްދީނުގައި ވެސް ވަރަށް ބޮޑަށް މަނާކުރެވިފައިވާ ކަމެކެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ޙަދީޘްފުޅުތަކުގައި ޖާސޫސް ކުރުމަކީ މުސްލިމުންގެ ކިބައިން ދުރުހެލިވާންޖެހޭ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބަޔާންކުރައްވާފައިވާކަމަށް ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވެއެވެ.

ޖާސޫސް ކުރުމުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢަށް ވަރަށް ގިނަ ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކުރެއެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ކަމަކަށް، މީހުންގެ މެދުގައި އޮންނަ އިތުބާރު ގެއްލި، ޝައްކާއި ވަހުމުގެ ވެށްޓެއް އުފެދެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢުގެ އެއްބައިވަންތަކަން ނެތިގޮސް، އިޖުތިމާޢީ ގުޅުންތައް ކެނޑި، މުޖުތަމަޢު ބައިބައިވެގެން ދެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، ޖާސޫސް ކުރުމުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢުގައި ކުށްކުރުން އިތުރުވެ، ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި ބިރުވެރިކަން އުފެދި، މުޖުތަމަޢުގެ ސުލްޙަމަސަލަސްކަން ގެއްލިގެންދެއެވެ.

ޢާންމު ފަރުދުންނަށް ވެސް ޖާސޫސް ކުރުމުގެ ސަބަބުން ވަރަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބެއެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ކަމަކަށް، މީހުންގެ ޒާތީ މިނިވަންކަމާއި ޕްރައިވަސީ ގެއްލިގެންދެއެވެ. މީގެ ސަބަބުން މީހުންގެ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ނޭދެވޭ އަސަރުކޮށް، ނުތަނަވަސްކަމާއި ކަންބޮޑުވުން އިތުރުވެއެވެ. އަދި މީހުންގެ އަބުރާއި ޢިއްޒަތަށް ގެއްލުން ލިބި، އާއިލީ ގުޅުންތަކަށް ވެސް ނޭދެވޭ އަސަރުކުރެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، ޖާސޫސް ކުރުމުގެ ސަބަބުން ހޯދާ މަޢުލޫމާތު ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކޮށްގެން މީހުންނަށް ބްލެކްމެއިލް ކުރުމާއި، އެ މީހުންގެ މާލީ އަދި އިޖުތިމާޢީ ޙާލަތަށް ގެއްލުން ދިނުންފަދަ ކަންކަން ހިނގުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑުވެގެންދެއެވެ.

ވީމާ، ޖާސޫސް ކުރުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި މަނާކުރެވިފައިވާ، އަދި މުޖުތަމަޢަށާއި ޢާންމު ފަރުދުންނަށް ވަރަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބޭ ކަމެކެވެ. އަހަރެމެން އެންމެން ވެސް މިފަދަ ޢަމަލުތަކުން ދުރުހެލިވެ، އެހެން މީހުންގެ ޙައްޤުތަކަށް އިޙްތިރާމްކުރާ، އަމާނާތްތެރި މުޖުތަމަޢެއް ބިނާކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރަންޖެހެއެވެ.

ވ. ސަލާމް

މޮހޮނަށް އޮޑި ދިނުން

މޮހޮނަށް އޮޑި ދިނުމަކީ ދިވެހި ބަހުގައި ބޭނުންކުރާ ޢިބާރާތެކެވެ. މި ޢިބާރާތުގެ މާނައަކީ ކަމަކަށް ނުކުޅެދޭ މީހަކާ އެކަމެއް ހަވާލުކުރުމެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގައި އަދިވެސް ފެންނަމުންދާ ކަމެކެވެ. ޚާއްޞަކޮށް މަސައްކަތުގެ މާޙައުލުގައި މިފަދަ ކަންކަން ހިނގަމުންދާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

މަސައްކަތުގެ މާޙައުލުގައި މޮހޮނަށް އޮޑި ދިނުމުގެ މިސާލުތައް ގިނައެވެ. މިސާލަކަށް، ކޮމްޕިއުޓަރ ބޭނުންކުރަން ނޭނގޭ މީހަކާ އޮފީހުގެ ވެބްސައިޓް ބެލެހެއްޓުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު ހަވާލުކުރުމެވެ. ނުވަތަ އިނގިރޭސި ބަހުން ވާހަކަދައްކަން ނޭނގޭ މީހަކާ ބޭރުގެ ކަސްޓަމަރުންނާ މުޢާމަލާތްކުރުމުގެ ޒިންމާ ހަވާލުކުރުމެވެ. މިފަދަ ޙާލަތްތަކުގައި އެ މަސައްކަތަކަށް އެކަށީގެންނުވާ މީހަކާ އެ މަސައްކަތް ހަވާލުކުރެވެނީއެވެ.

މޮހޮނަށް އޮޑި ދޭ ގޮތަށް މަސައްކަތް ހަވާލުކުރުމުން ނުރަނގަޅު ނަތީޖާތަކެއް ނިކުމެއެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ކަމަކީ މަސައްކަތުގެ ފެންވަރު ދަށްވުމެވެ. އެ މީހަކަށް ނޭނގޭ ކަމެއް ކުރަން ޖެހުމުން އެކަމެއް ރަނގަޅަށް ނުކުރެވޭނެއެވެ. ދެވަނަ ކަމަކީ މުވައްޒަފުގެ ފަރާތުން ކުރިމަތިވާ ނުތަނަވަސްކަމާއި ކަންބޮޑުވުމެވެ. އޭނާއަށް ނުކުރެވޭނެކަން އެނގޭ ކަމެއް ކުރަން މަޖުބޫރުވުމުން ނަފްސާނީ ގޮތުން ބޮޑު އަސަރެއް ކުރާނެއެވެ. އަދި ތިންވަނަ ކަމަކީ މުޅި މުއައްސަސާގެ މަސައްކަތަށް ހުރަސްއެޅި، އުފެއްދުންތެރިކަން ދަށްވުމެވެ.

ޚުލާޞާކޮށް ބުނާނަމަ، މޮހޮނަށް އޮޑި ދިނުމަކީ ވަރަށް ނޭދެވޭ ޢަމަލެކެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ވަޒީފާގެ މާޙައުލުގައި ގިނަގުނަ މައްސަލަތަކެއް ދިމާވެއެވެ. އެހެންކަމުން، ކޮންމެ މަސައްކަތެއްވެސް ހަވާލުކުރަންވާނީ އެކަމަށް އެކަށޭނަ ޤާބިލުކަން ހުރި ފަރާތްތަކާއެވެ. މިއީ މަސައްކަތުގެ މާޙައުލު ހަރުދަނާކޮށް، މުވައްޒަފުންގެ އުފެއްދުންތެރިކަން އިތުރުކުރުމަށް އެޅޭނެ މުހިންމު ފިޔަވަޅެކެވެ.